Κατίκι Δομοκού Π.Ο.Π
Χώρα: ΕλλάδαΤο Κατίκι Δομοκού είναι ίσως ο πιο πετυχημένος, εμπορικά, εκπρόσωπος μιας μεγάλης κατηγορίας φρέσκων λευκών τυριών, στην οποία θα μπορούσε να περιλάβει κανείς ακόμα το τσαλαφούτι της δυτικής, κυρίως, Στερεάς Ελλάδας, το γκερεμέζι της Αίγινας, το ηπειρώτικο γαλοτύρι, τη χανιώτικη γαλομυζήθρα ή πηχτόγαλο, το ξύγαλο της Σητείας, αλλά και την λιγότερο γνωστή τυρογλιάτα της Πίνδου. Κοινή βάση όλων, η ανάγκη να αξιοποιηθεί το καλοκαιρινό γάλα, που ήταν μεν λίγο σε ποσότητα, αλλά εξαιρετικό σε ποιότητα. Το στοιχείο, που διαφοροποιεί το Κατίκι Δομοκού από τα υπόλοιπα και ενδεχομένως εξηγεί σε ένα βαθμό τη δημοφιλία του, είναι η χαμηλή του περιεκτικότητα σε λιπαρά, η οποία κυμαίνεται γύρω στο 13% στο τελικό προϊόν, κάνοντάς το ιδιαίτερα αγαπητό ανάμεσα σε εκείνους που θέλουν ή πρέπει να προσέξουν τη διατροφή τους. Αναγνωρίσθηκε ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης ήδη από το 1994 -1996 για την Ε.Ε.- αλλά βέβαια η ιστορία του χάνεται στα βάθη του χρόνου.
- ΠροέλευσηΔομοκός
- ΔομήΜαλακό και αλοιφώδες
- ΓάλαΜείγμα πρόβειου και κατσικίσιου
Η ταυτότητα του τυριού
Τύπος τυριού και είδος γάλακτος:
Φρέσκο, αλοιφώδες λευκό τυρί, από παστεριωμένο κατσικίσιο γάλα ή μείγμα του με πρόβειο.
Προέλευση:
Το γάλα προέρχεται από ζώα, που εκτρέφονται αποκλειστικά στην περιοχή του Δομοκού του (πρώην) νομού Φθιώτιδος και πιο συγκεκριμένα στα όρια που καθορίζονται στο ΦΕΚ 16 Β΄/ 14-1-1994. Στην ίδια περιοχή πρέπει να βρίσκονται και οι εγκαταστάσεις παραγωγής του τυριού.
Μέθοδος παραγωγής:
Με το ίδιο ΦΕΚ καθορίζεται και η διαδικασία παραγωγής, που ελάχιστα διαφέρει από αυτήν που παραδοσιακά ακολουθούσαν οι εμπειρικοί τυροκόμοι εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Το γάλα θερμαίνεται στους 75οC περίπου, για 30 δευτερόλεπτα και μετά ψύχεται στους 27-28οC. Στη συνέχεια τοποθετείται εντός τυρολέβητος σε χώρο 20-22οC, με ή χωρίς πυτιά, όπου παραμένει μέχρι το σχηματισμό πήγματος. Ακολούθως το πήγμα πολτοποιείται και εισάγεται σε υφασμάτινους σάκους για στράγγιση. Η στράγγιση θεωρείται ότι έχει ολοκληρωθεί, όταν το πήγμα αποκτήσει υγρασία 75-80% κατά βάρος. Το στραγγισμένο πήγμα αλατίζεται, αναμιγνύεται για να αποκτήσει ομοιογένεια και συσκευάζεται σε δοχεία ή διατηρείται σε ψυκτικούς θαλάμους με θερμοκρασία κατώτερη των 4οC μέχρι τη διάθεσή του.
Τεχνικά χαρακτηριστικά:
Αλοιφώδες τυρί, χωρίς επιδερμίδα και σχήμα, με λευκό χρώμα. Μέγιστη επιτρεπόμενη υγρασία 75% κατά βάρος, λιπαρά 40% κατ’ ελάχιστο επί ξηρού, που πρακτικά μεταφράζεται σε 13% περίπου στο τυρί ως έχει και αλάτι που δεν ξεπερνά το 1,5% συνήθως.
Περιγραφή:
Στη μύτη ξεχωρίζουν τα φρέσκα, «γαλατένια» αρώματα, ενώ στο στόμα γοητεύει με την ανάλαφρη, δροσερή και διακριτικά υπόξινη γεύση του.
Εποχικότητα:
Αν και παραδοσιακά παραγόταν κατά την καλοκαιρινή περίοδο, σήμερα είναι διαθέσιμο όλο το χρόνο.
Χρήσεις:
Αλείφεται σε ψωμί ή παξιμάδι, αλλά και συμμετέχει σε πολλές συνταγές μαγειρικής ή ζαχαροπλαστικής. Ταιριάζει με ούζο ή τσίπουρο, ειδικά αν του προσθέσει κανείς λίγη καπνιστή πάπρικα ή φρέσκο σχοινόπρασο, αλλά και με ζωηρά, λευκά ξηρά κρασιά.
